అంతరిక్షంలో ఏఐ డేటా సెంటర్లు*

*అంతరిక్షంలో ఏఐ డేటా సెంటర్లు*
గూగుల్ సంచలన ‘ప్రాజెక్ట్ సన్‌క్యాచర్’ ప్రకటన!
పున్నమి స్టాప్ రిపోర్టర్ : యామల రామమూర్తి ;
​కృత్రిమ మేధస్సు (AI) కోసం భూమిపై విద్యుత్ భారాన్ని తగ్గించే దిశగా టెక్ దిగ్గజం గూగుల్ (Google) మరో వినూత్నమైన ముందడుగు వేసింది. గూగుల్ సీఈఓ సుందర్ పిచాయ్… ఏకంగా అంతరిక్షంలోనే ఏఐ డేటా సెంటర్లను నిర్మించే ‘ప్రాజెక్ట్ సన్‌క్యాచర్’ (Project Suncatcher) పరిశోధన కార్యక్రమాన్ని ప్రకటించారు. భూమికి సమీప కక్ష్యలో సౌరశక్తితో పనిచేసే ఉపగ్రహాల ద్వారా ఈ ఏఐ వ్యవస్థలను నిర్మించడం ఈ ప్రాజెక్టు ముఖ్య ఉద్దేశం.
​సూర్యరశ్మిని పట్టుకునే యత్నం
​కృత్రిమ మేధస్సు అల్గారిథమ్‌లను నిర్వహించడానికి భారీ స్థాయిలో విద్యుత్ శక్తి అవసరం. దీనివల్ల భూమిపై పర్యావరణ భారం పెరుగుతోంది. ఈ సమస్యకు పరిష్కారంగానే గూగుల్ **’ప్రాజెక్ట్ సన్‌క్యాచర్’**కు శ్రీకారం చుట్టింది. అంతరిక్షంలో లభించే అపారమైన సౌరశక్తిని వినియోగించుకుని ఏఐ కంప్యూట్ వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేయాలనే లక్ష్యంతో ఈ ప్రాజెక్ట్ మొదలైంది.
​ఎనిమిది రెట్లు ఎక్కువ సామర్థ్యం
​గూగుల్ పరిశోధనల ప్రకారం, భూమిపై ఉండే సోలార్ ప్యానెల్‌ల కంటే అంతరిక్షంలోని సరైన కక్ష్యలో ఉండే ప్యానెల్‌లు ఎనిమిది రెట్లు ఎక్కువ సామర్థ్యంతో పనిచేయగలవు. ఈ ప్రాజెక్ట్‌లో భాగంగా, గూగుల్‌కు చెందిన ప్రత్యేక ఏఐ చిప్‌లు (Tensor Processing Units – TPUs) అమర్చిన చిన్న ఉపగ్రహాల సమూహాన్ని భూమికి దగ్గరగా ఉండే కక్ష్యలో ఏర్పాటు చేయనున్నారు. ఈ ఉపగ్రహాలు ఒకదానితో ఒకటి ఫ్రీ-స్పేస్ ఆప్టికల్ లింక్‌ల (లేజర్ కిరణాల) ద్వారా కమ్యూనికేట్ చేసుకుని, భారీ మెషిన్ లెర్నింగ్ (ML) పనులను ప్రాసెస్ చేయనున్నాయి.
​సుందర్ పిచాయ్ ప్రకటన:
“మా టీపీయూలు (TPUs) అంతరిక్షానికి వెళ్తున్నాయి! క్వాంటం కంప్యూటింగ్ నుంచి ఆటోనమస్ డ్రైవింగ్ వరకు మా ‘మూన్‌షాట్’ (Moonshot) చరిత్రను స్ఫూర్తిగా తీసుకుని, ‘ప్రాజెక్ట్ సన్‌క్యాచర్’ ద్వారా ఒకరోజు అంతరిక్షంలో స్కేలబుల్ ML కంప్యూట్ వ్యవస్థలను ఎలా నిర్మించవచ్చో అన్వేషిస్తున్నాం. ఇందుకోసం సూర్యుడి శక్తిని మరింతగా ఉపయోగించుకుంటాము.”
​2027 నాటికి తొలి ప్రయోగాలు
​ప్రాజెక్ట్ తొలి మైలురాయిగా, 2027 ప్రారంభంలో ‘ప్లానెట్’ (Planet) సంస్థ భాగస్వామ్యంతో రెండు ప్రొటోటైప్ (ప్రయోగాత్మక) ఉపగ్రహాలను ప్రయోగించాలని గూగుల్ లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఈ ఉపగ్రహాలు అంతరిక్షంలోని రేడియేషన్‌ను, ఇతర ప్రతికూల పరిస్థితులను తట్టుకుని ఏఐ చిప్‌ల పనితీరును అంచనా వేస్తాయి.
​సవాళ్లు లేకపోలేదు
​అంతరిక్షంలో డేటా సెంటర్ల ఏర్పాటు అనేది ఒక విప్లవాత్మకమైన ఆలోచన అయినప్పటికీ, ఇందులో సాంకేతిక సవాళ్లు చాలా ఉన్నాయి. ఉపగ్రహాల మధ్య అత్యంత వేగంతో డేటాను పంపే వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేయడం, అంతరిక్షంలో చిప్‌లను రేడియేషన్ నుండి రక్షించడం, ఉష్ణోగ్రత నియంత్రణ (Thermal Management) వంటి క్లిష్టమైన సమస్యలను పరిష్కరించాల్సి ఉందని గూగుల్ ఇంజనీర్లు తెలిపారు.
​ఏదేమైనా, ‘ప్రాజెక్ట్ సన్‌క్యాచర్’ ప్రకటనతో, ఏఐ మరియు అంతరిక్ష సాంకేతికత రంగాల్లో గూగుల్ మరోసారి తన సత్తా చాటుకుంది. భవిష్యత్తులో డేటా సెంటర్ల అవసరాలను అంతరిక్షం ద్వారా తీర్చడానికి ఈ ప్రయత్నం ఒక బలమైన పునాది వేయనుంది.
​మీరు ఈ కథనానికి తగిన ఫోటో లేదా గ్రాఫిక్‌ను జతచేయాలనుకుంటున్నారా?